24 apr Bijenhotel
door Cecile Beernink en Ida van Rooijen
Martin en Manon aan de Ploegseweg hielden 10 jaar honingbijen, soms in 10 kasten. Ze besteedden veel tijd aan de kasten met de bijen, en aan de honing. Pas later gingen zij zich verdiepen in “de wilde bijen”. Er is een groot aantal soorten wilde bijen. Naast bijen die nestjes maken in holle stengels of hout, zijn er bijvoorbeeld ook bijen die nestjes maken in de bodem. De honingbijen in kasten concurreren met de wilde BIJ. Wij mensen kunnen de wilde bij helpen, zowel in de bossen als in de woongebieden. Marion en Martin zagen een Bijenhotel in het Arboretum – Wageningen, en Manon besloot om Martin zo’n bijenhotel cadeau te geven. Dit was in 2020.
Zij gaf de opdracht aan 2 werkers/kunstenaars, die het bijenhotel in het Arboretum gemaakt hebben, en nog veel meer van dergelijke projecten:
Remco de Kluizenaar en Taas van Erpen. www.Zootels.nl
Dit bijenhotel kreeg uiteindelijk de afmetingen van ongeveer 150x130x200 cm.
Hoe is het gemaakt?
In een bekisting wordt een laag leem gedrukt waarin een aantal uitgeholde boomstammen en houten doorgezaagde stammetjes zijn geplaatst. In de houten stammetjes zijn gladde ronde gaten geboord (zodat de vleugels van de bijen niet beschadigen!) in verschillende maten voor de verschillende soorten wilde bijen. De lemen muur van het bijenhotel op de Ploegseweg is ongeveer 150×100 cm. Erboven is een ruim overkappend houten dak gebouwd om de lemen muur te beschermen tegen regen. De voorkant van het bijenhotel staat naar het zuiden gericht om zoveel mogelijk zon en warmte te vangen. De kosten voor dit bijenhotel waren ongeveer €2000. Het was een zeer arbeidsintensieve klus!
In het hout van de afgezaagde stammetjes zijn vele gaatjes geboord, zodat de wilde bijen erin kunnen gaan om hun eitjes te leggen. De wilde bijen leggen eitjes, eerst achterin, na elke eitje een wandje, tot aan voren, sluiten het gaatje af. De jonge wilde bijtjes openen het gaatje, en vliegen dan uit. Het proces van ei naar bij varieert per soort wilde bij.
Maar een Bijenhotel is alleen zinvol als de wilde bijen in de directe omgeving voldoende voedsel kunnen vinden: dat halen ze uit bloeiende planten. Het beste en gezondste is uiteraard biologische- en/of heemplanten en bloemen. Een biologische, gifvrije tuin met veel biodiversiteit is vanzelfsprekend heel belangrijk!
Martin en Manon hebben hun keurig aangelegde tuin geleidelijk omgezet naar een meer wilde tuin, met inheemse en biologische planten en struiken.
In de winter vermeerderen de bijen zich niet. Het moment in het jaar van de nieuwe aanwas is afhankelijk van de soort. Hommels als eersten, omdat ze groter en sterker zijn, en hun koningin de winter overleeft. Wilde bijen vliegen soms maar op één soort plant. Andere wilde bijen zijn iets minder kieskeurig. Bijen minnende planten zijn o.a. Kruipende tijm (bodembedekker), bloeiende voorjaarsbollen en knollen.
Cecile Beernink en Ida van Rooijen
24 maart 2023
Nadere informatie is o.a. te vinden bij:
- De Warande, Vorden sterkebollen.nl .: gifvrije bollen voor de wilde bij.
- arnhemzoemt.nl kijk bij Nieuwsbrieven.
- zootels.nl : website van Remco de Kluizenaar en Taas van Herpen.
- nationalebijentelling.nl/hulp-nodig/ naast tel-formulier ook een bijengidsje.
- https://www.milieucentraal.nl/nieuwsberichten/zo-weet-je-welke-planten-goed-zijn-voor-bijen/