15 jan Wanneer en hoe gaat Bato’s wijk van het gas af?
We hebben je via onze site en nieuwsbrieven al enkele malen geïnformeerd over de transitievisie warmte (TVW). In de TVW is beschreven hoe Renkum vóór 2040 energieneutraal moet worden. De bouwkundige staat van de woningen en de isolatiewaarde is per wijk (36 in aantal) in beeld gebracht, evenals de opties voor nieuwe energiebronnen als alternatief voor aardgas. Per wijk wordt een plan gemaakt voor de nieuwe energievoorziening en de hiervoor noodzakelijke aanpassingen van de woningen.
Dit zogenaamde wijkuitvoeringsplan (WUP) moet worden goedgekeurd door de gemeenteraad. De opstelling van het WUP is een proces van jaren; deze is van groot belang voor woningeigenaren en huurders. Het gaat immers om aanpassingen en investeringen in hun woningen. De kernvraag voor onze wijk is: Wanneer is onze wijk aan de beurt en hoe worden de bewoners betrokken in dit proces?
Inspraak door de Groene Wever
Bij de behandeling van de TVW in de raadscommissie (november 2021) heeft de Groene Wever gebruik gemaakt van het recht op inspraak en een gedetailleerd commentaar meegegeven aan de gemeenteraad. We vroegen o.a. om de TVW toegankelijker te maken voor de burger en zo spoedig mogelijk antwoord te geven op de vraag “Wat betekent dat voor mij?” Heeft het bijvoorbeeld zin om een hybride warmtepomp aan te schaffen, of gaat onze wijk compleet van het gas af en is zo’n investering overbodig? Op dergelijke vragen kan nu nog geen bevredigend antwoord worden gegeven. Duidelijk is wel dat het opstellen en uitvoeren van een wijkuitvoeringsplan (WUP) al gauw zo’n tien jaar in beslag neemt.
De routekaart van de gemeente
De gemeente heeft een routekaart gemaakt om het transitietraject in beeld te brengen. Uit onderstaand overzicht wordt duidelijk dat in de wijk Stenen Kruis wordt begonnen met het maken van een WUP. Dat gebeurt bij ons vanaf 2025. De ambitie is dat de gebouwde omgeving van Renkum in 2040 helemaal klimaatneutraal is.
Planning voor Bato’s wijk: eerst isoleren in 2023 en 2024(lees verder)
Onze wijk wordt omschreven als: een wijk met veel oude, matig geïsoleerde woningen waar lage temperatuur verwarming (40-55 graden) geen optie is. Vanaf 2023 ligt de focus in onze wijk daarom op isolatie acties. Dat is een “no-regret” oplossing, want Isoleren betaalt zich namelijk altijd terug via een verlaagde energierekening. Vanaf 2023 kun je hogere subsidies ontvangen dan voorheen voor isolatiemaatregelen in je eigen woning. Via deze regeling – de investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) – kun je aanspraak maken op 15% subsidie bij één maatregel en op 30% bij twee of meer maatregelen (zie regionaal energieloket Renkum onder duurzaamheidslening en subsidies). Wij wachten de gemeentelijke aanpak rond isolatie voor onze wijk af. Als Groene Wever zullen wij de plannen nauwgezet volgen en wijkbewoners van adequate informatie blijven voorzien.
Het WUP en de warmtevoorziening voor Bato’s wijk
In 2025 staat de start van het WUP in Batos’ wijk op het programma. Hoe dat proces precies vorm gaat krijgen is nog niet duidelijk. We zullen de ontwikkelingen bij het Stenen Kruis volgen en bijhouden op de onze website. Welke warmtevoorziening er uiteindelijk voor onze wijk gekozen wordt, is op zijn vroegst in 2027 bekend. De meest waarschijnlijke opties staan al in de TVW.
Als het isolatieniveau van de woningen dit toelaat, ligt een keuze voor individuele of collectieve water/lucht warmtepompen het meest voor de hand. Bij de individuele warmtepomp wordt de cv-ketel op gas vervangen door een warmtepomp op elektriciteit. Bij een collectieve warmtepomp verwarmt een centrale unit de hele buurt. Dat heet een “Buurt Energie Systeem” (BES). In de centrale unit ter grootte van een zeecontainer wordt de warmte opgewekt, aanvankelijk door cv-ketels gekoppeld aan een hybride warmtepomp. De warmte wordt dan via een warmtenet naar de huizen gevoerd. In huis wordt de cv-ketel dan vervangen door een warmtenetaansluiting. Als de mogelijkheden zich aandienen, kan de centrale unit worden gevoed door andere warmtebronnen zoals restwarmte van de industrie.
Wellicht kan Oosterbeek op termijn profiteren van het warmtenet van Arnhem. Onze buurgemeente beschikt al over een warmtenet dat gevoed wordt door Afvalverwerking AVR in Duiven. De warmtestrategie van Arnhem is gericht op een forse uitbreiding van dit warmtenet, onder andere met restwarmte van de industrie en van biogas-gestookte ketels. In westelijke richting zal het warmtenetwerk zich volgens plan gaan uitstrekken tot aan de grens van Oosterbeek.
Warmtevoorziening in ontwikkeling
Over de ontwikkeling van nieuwe energiebronnen worden regionaal afspraken gemaakt in de Regionale Energie Strategie (RES Arnhem-Nijmegen). Waar komen windturbines? Waar komen zonnevelden?; Waar kan gebruik gemaakt worden van restwarmte van de industrie? Ook de mogelijkheden voor aquathermie en geothermie worden onderzocht. Over de verdeling van de energie worden bestuurlijk afspraken gemaakt tussen de verschillende overheden. In september 2020 hebben de colleges van de 16 gemeenten, de besturen van de waterschappen en Gedeputeerde Staten van Gelderland het concept van de RES 1.0 goedgekeurd. Op dit moment worden de voorbereidingen getroffen voor de Milieu Effect Rapportage (MER) van de RES. Want de toepassing van nieuwe bronnen en technieken moet geen afbreuk doen aan natuur, bodem- en waterkwaliteit en omgevingsgeluid.
Technieken en nieuwe energiebronnen zijn voortdurend in ontwikkeling. Op de RES 1.0 zal een versie 2.0 volgen. Ook wat betreft de toepassingen van warmtebronnen en –technieken op lokaal niveau vinden nog allerlei innovaties plaats. Daarom lijkt het verstandig om je energiesysteem flexibel in te richten, zodat je kunt inspelen op nieuwe mogelijkheden.
Voorbereidingen in 2022
Het afgelopen jaar heeft de gemeente verschillende voorbereidingen getroffen. Als burgers hebben we dat, vooral de laatste maanden, ook kunnen zien. Gemeentelijke acties ter voorbereiding waren o.a.: een postercampagne langs de toegangswegen, een huis aan huis mailing met energieadviezen, een fysiek duurzaamheidsloket in het gemeentehuis en samenwerking met het Regionaal Energieloket (www.regionaalenergieloket.nl/renkum” www.regionaalenergieloket.nl/renkum). De gemeente is ook een collectieve isolatie actie gestart.
Wat betekent dit allemaal voor jou als huiseigenaar of huurder?
Ons advies is: verdiep je in de materie. Dan ben je straks beter voorbereid als in de wijk wordt gesproken over de transitie naar een nieuwe warmtebron. De stem van de woningeigenaren moet deskundig en duidelijk aan bod komen bij de opstelling van het WUP. Het gaat om investeringen in – en aanpassingen van – hun woning!
Wat betreft de maatregelen die je nu al kunt treffen, kunnen we duidelijk zijn. Zolang de exacte vorm van de warmtevoorziening niet duidelijk is, kun je er alleen maar voor zorgen dat je huis zo goed mogelijk geïsoleerd is. De kans is groot dat je in de toekomt geen (gasgestookte) cv-ketel meer nodig hebt over pakweg een jaar of tien. Maar wat te doen als je cv-ketel nu aan vervanging toe is? Je kunt dan overwegen om een nieuwe cv-ketel te huren of om er een te kopen met “teruglevergarantie”. Dit betekent dat als de gemeente jouw woning binnen 10 jaar van het gas afsluit, je een bepaald bedrag van de aanschafwaarde van de ketel terugontvangt (rekening houdend met de jaarlijkse afschrijving).